Op de filosofie van Plato (5e/4e eeuw v.Chr.) gebaseerde leer, ontwikkeld door Plotinus (3e eeuw n.Chr.) en zijn navolgers. Het neoplatonisme vertoonde een sterke neiging om verschijnselen hiërarchisch te ordenen en het kende aan de natuur een universele harmonie toe. De neoplatonische kosmologie heeft het strikt wetenschappelijke natuuronderzoek gestimuleerd, maar liet zich anderzijds ook goed verenigen met occultisme en mystiek; Kepler is daarvan een goed voorbeeld. Belangrijke christelijke vertegenwoordigers van het neoplatonisme zijn Augustinus, Meister Eckhart en Nicolaas van Cusa.