Select Page

Aristoteles

Voortreffelijkheid is een kunst ontwikkeld door training en gewoonte. We doen niet de goede dingen omdat we deugdelijk en voortreffelijk zijn, maar juist omdat we de goede dingen hebben gedaan is het dat we het worden. We zijn wat we herhaaldelijk doen. Dan is voortreffelijkheid geen handeling maar een gewoonte.

Charles Taylor

Taylor verzet zich tegen de ‘vernatuurwetenschappelijking’ van de menswetenschappen. Tegen bijvoorbeeld het reductionisme van Daniel Dennett die stelt dat vrije wil en zelfbewustzijn op natuurwetenschappelijke wijze verklaard kunnen worden.

David Hume

Be a philosopher; but, amidst all your philosophy, be still a man.

George Berkeley

Esse est perecipi

Hans-Georg Gadamer

Gadamer twijfelt in Wahrheit und methode aan de validiteit van het streven naar vaste methodologische regels voor de hermeneutiek. De waarheid in het alledaagse bestaan en in de geesteswetenschappen kan niet volgens dezelfde objectiviteit pretenderende methode van het natuurwetenschappelijke ideaal worden verstaan.

Hegel

Geboren in 1770 in Stuttgart in een beambtegezin. Gymnasium, opvallend goede student, studeert theologie aan seminarie (Stift), is meer geïnteresseerd in Filosofie (Lessing, Rousseau, Schiller) en klassieke letteren, spraakgebrek en zwaar Würtembergs accent, moeilijk verstaanbaar, bevriend met Hölderlin en Schelling, koestert met hen sympathie voor Franse vrijheidsidealen

Immanuel Kant

<!-- [et_pb_line_break_holder] --> Immanuel Kant (1724-1804) Inleiding Dé filosofische vragen volgens Immanuel Kant...

John Locke

Tabula rasa

Ludwig Wittgenstein

“Wij voelen dat zelfs als alle mogelijke wetenschappelijke vragen beantwoord zijn, onze levensproblemen nog helemaal niet zijn aangeroerd. Er blijft dan weliswaar geen vraag meer over; en juist dat is het antwoord.”

Plato

Inleiding Kritiek op de sofisten (retoriek en argumentatiekunst), quasi-deskundigen, schijnargumentatie gericht op overreden...

René Descartes

Cogito ergo sum

MvK02 – Rubricering

Begrip van kunst kan niet zonder kader, bijvoorbeeld chronologie als kader voor bestudering van de ontwikkeling. Maar één enkele rubriek kan niet volstaan. Herkomst, functie en techniek kunnen bijvoorbeeld een chronologisch kader onbruikbaar maken.

MvK03 – Kunst en context

Het begrip context – tijd en plaatsgebonden elementen – wordt geïllustreerd aan de hand van twee monumentale werken, gemaakt in opdracht van een vorstelijk heerser, Cosimo I de’Medici (1519-1574), bedoeld voor de openbare ruimte, het Pallazio della Signoria, ook wel Palazzao Vecchio in Florence.

MvK05 – Artistieke expressie en maatschappelijke functies

Het is binnen de Westerse cultuur algemeen geaccepteerd dat de Grieks-Romeinse oudheid haar bakermat is. Preciezer, onder ‘klassiek’ wordt verstaan: de Griekse cultuur van de 5e en 4e eeuw v.Chr. en de Romeinse van de 1e eeuw v.Chr. en de 2e eeuw n.Chr.

MvK06 – Kopie en navolging in het middeleeuwse bouwen

Stenen kerkgebouwen behoren tot de belangrijkste materiële overblijfselen van de middeleeuwen. Dit hoofdstuk gaat over de belangrijkste personen die bij de kerkbouw betrokken waren. Zij streefden bewust verwantschappen na met andere gebouwen, op verschillende manieren en niveaus.

MvK10 – Klassieke vormen en maatverhoudingen in de architectuur

De klassieke oudheid heeft in de ontwikkeling van de bouwkunst een grote rol gespeeld. Het gaat hier om architectuur in de periode 1420 tot 1750 en wel om het beroep dat in de architectuur van de renaissance, barok en rococo op de bouwkunst van de Romeinen is gedaan

MvK11 – Grafmonumenten

Sarcofaag van Junius Bassus | 359 https://youtu.be/YUzsxLi43gE Grafmonumenten Inleiding Hier ligt...

MvK13 – Vorm, identiteit en stijl in de architectuur en de beeldende kunst in de 19e eeuw

In de 19e eeuw stelt de architectuur zich voor de uitdaging om vorm en functie overeen te laten komen. In combinatie met de grootschalige infrastructurele projecten ontstaat zo een samenhangend, herkenbaar geheel, dat zijn oorsprong vindt in de vervlechting van beginselen uit de 17e en 18e eeuw. De zeggingskracht die de beeldende kunst bijdroeg aan die gebouwen was aanmerkelijk groter dan de architectonische.

MvK14 – Stijlvernieuwing als overlevingsstrategie

Concertgebouw, Amsterdam | 10 november 1902 | Jacob Olie Stijlvernieuwing als overlevingsstrategie...

MvK15 – Leugens, waarder dan de letterlijke waarheid – de verbeelding van de werkelijkheid

The Hay Wain | John Constable |1821 Willy Lot's Cottage nu 'Leugens, waarder dan de letterlijke...

MvK16 – Van Matisse tot Newman

Female Lovers | Egon Schiele | 1915 Van Matisse tot Newman Inleiding De geschiedenis van de kunst van...

MvK17 – Vlucht uit het reservaat

Kunstvoorwerpen zijn vooral te bewonderen in musea. Dat was vroeger niet zo, of toch veel minder. Kunstenaars ervoeren voor- en nadelen. Voordeel is de beschermde wereld waar ze naar hartenlust konden experimenteren. Nadeel was dat contact met de rest van de maatschappij moeilijker werd en aan invloed verloor.

MvK18 – De stromingen voorbij

Chronologie en groepering naar lokale, regionale of nationale scholen zijn sinds Giorgio Vasari eeuwenlang de belangrijkste ordeningsprincipes geweest. Voorbeeld zijn de werken van Ernst Gombrich en Janson. Stijlbenamingen zijn doorgaans veel later ontstaan dan de kunst waarop ze betrekking hebben. Pas vanaf circa late 18e eeuw ontstaan vastere vormen.

Veelvormige dynamiek – H00

Europa, 1450-1800. Traditie en vernieuwing, eenheid en verscheidenheid Dertien bijdragen van veertien auteurs, schetsend een aantal belangrijke en karakteristieke ontwikkelingen in (en rond)...

Veelvormige dynamiek – H01

Bevolking, economie en sociale verhoudingen - divergente ontwikkelingen in Europa Inleiding Dit hoofdstuk gaat over de ingrijpende verschuivingen die in Europa na 1500 plaats vonden op het...

Veelvormige dynamiek – H04

De staat in opmars (vijftiende en zeventiende eeuw) Introductie De auteur, Maarten Prak, behandelt het moderniseringsproces in de diverse Europese staten en de belangrijke rol daarbij van de...

Veelvormige dynamiek – H05

Politiek denken in de vroegmoderne tijd Inleiding Dit hoofdstuk is gewijd aan het politiek denken of de politieke theorie in de vroegmoderne tijd. Het is van belang om u te realiseren dat...

Veelvormige dynamiek – H08

Politieke theorie; 1650-1800 In de inleiding van dit hoofdstuk wordt het belangrijke onderscheid tussen een ‘ascending’ en ‘descending theory of government’ aan de orde gesteld en toegelicht....

Veelvormige dynamiek – H09

De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie Introductie De titel van hoofdstuk 9 vermeldt al dat het hier om een studie van vier revoluties in vergelijkend perspectief gaat. Een...

Veelvormige dynamiek – H11

Kerk en religie in het confessionele tijdperk Introductie Centraal thema is hier hoe de oude rooms-katholieke kerk en de diverse nieuwe protestantse kerken (de nadruk ligt in dit geval op de...

Veelvormige dynamiek – H12

De wetenschappelijke revolutie Introductie In dit hoofdstuk handelt het opnieuw om traditie en vernieuwing, maar ook om de overgang van geocentrisme naar [wiki...

Veelvormige dynamiek – H13

Rede en openbaring in de Verlichting Het laatste hoofdstuk van het handboek gaat over de Verlichting, die ook al in eerdere hoofdstukken ter sprake is gekomen. De auteur van dit hoofdstuk, Jan...

Blom – De duizelingwekkende jaren H01

In 1871 moeten de Fransen toezien hoe keizer Napoleon III gevangen genomen wordt door de Duitsers en gedwongen wordt om af te treden. De Duitse keizer Wilhelm I wordt gekroond in de spiegelzaal van Versailles. Elzas-Lotharingen moet aan Duitsland worden teruggegeven.

Blom – De duizelingwekkende jaren H02

De Britse adel is altijd klein en machtig gebleven. Door het eerstegeboorterecht werden titel en grondbezit doorgegeven en bleven latere kinderen met lege handen. Met de opkomst van de industriële revolutie en het koelschip ontstaat een globale markt.

Blom – De duizelingwekkende jaren H04

Een vreemd schijnsel Maria Sklodowska, gehuwd met Pierre Curie. Henri Becquerel: röntgenstraling. Wilhelm Conrad Röntgen: röntgenstraling. De nieuwe straling had ook een ander, duisterder...

Blom – De duizelingwekkende jaren H05

Zijne majesteit en meneer Morel Congo-vrijstaat: door de staat gesubsidieerde slavernij en moord. Uitzonderlijk wrede executies.Onwaarschijnlijke reden voor deze onvoorstelbare terreur: de...

Blom – De duizelingwekkende jaren H07

In Duitsland is rond 1906 tijd herkenbaar dat de adel, de elite, in leefomstandigheden verkeert die niets mannelijks meer vergen. Het moet bewezen worden op een gekunstelde manier, door een duel, door de jacht, door uiterlijk vertoon, door oorlog.

Blom – De duizelingwekkende jaren H11

We zijn opgehouden te vragen ‘Wat geeft dit beeld weer?’ en vragen in plaats daarvan ‘Wat voor gevoelens roept het op?’ We nemen aan dat een beeldend kunstwerk meer gemeen heeft met een muziekstuk dan met een ingekleurde foto. Clive Bell

Blom – De duizelingwekkende jaren H13

De eugenetica of rasverbetering is het wetenschappelijk onderzoek naar het verbeteren van de genetische samenstelling van een populatie. Vaak heeft men hierbij het verbeteren van het mensenras op het oog. Het woord is gevormd naar het Grieks voor ̉εύ (“goed”) en ̉γίγνομαι (“geboren”). Positieve genetica = selectieve voortplanting.

Blom – De duizelingwekkende jaren H15

1914 - En het einde is de dood Moord op de hoofdredacteur van Le Figaro, een conservatieve Franse krant. Dader: , de echtgenote van de Franse minister...